Van de tropen naar het Friese platteland
Onotabi is een plek waar mensen hun verhaal willen vertellen. Verhalen van persoonlijke groei: reisverhalen dus.
Sander de Vries wilde piloot worden, om zittend en zonder al te veel moeite veel geld te verdienen en ver te komen. Misschien niet zo gek voor een jongen die als baby al zo’n lange reis maakte vanuit het tropische Jakarta naar de koude Friese kleigrond. Reizen, een weg afleggen om ergens te komen, zit in Sanders wezen verankerd. Van een studie tot fiscaal jurist, tot coachend ondernemer. Als directeur van Atrivision, een club die learning & development systemen ontwikkelt, bedacht Sander in 2021 Onotabi. De reis van de koning in het Japans. Want in wezen is iedereen een koning en onze persoonlijke ontwikkeling is de reis die we afleggen. Onotabi brengt een verzameling verhalen en inspiratiebronnen over de weg die mensen afleggen naar verandering.
Tegenpolen
“Mijn wieg stond op twee plaatsen. Ik heb ouders die mij het leven hebben gegeven en ik heb ouders die me het leven hebben geleerd. Mijn geboortewieg stond in Jakarta. Wie daar exact mijn biologische ouders zijn, is mij volstrekt onbekend. Die hebben vast goede of minder goede redenen gehad om die geboortewieg zo kort mogelijk bij zichzelf te houden. Dus daar kan ik over fantaseren… Ik ben met een vliegtuig weggevoerd en middenin een hele strenge winter – in 1980 –in Friesland terecht gekomen bij mijn Friese ouders. Daar ben ik tussen de Friese boeren opgegroeid. Nuchter. Direct. Een eigen taal. Eigen gewoontes. Friesland is natuurlijk een provincie die zijn eigen cultstatus heeft verworven. Daar ben ik als een volbloed Indonesisch mens in opgevoed. Dus ergens ben ik misschien een beetje schizofreen. Aan de ene kant is mij iets meegegeven vanuit de biologie. Aan de andere kant is mij heel veel geleerd. Mijn ouders waren enorme tegenpolen. Mijn vader was als een kalme zee. Meer rust kon je eigenlijk niet krijgen. Mijn moeder wilde alles snel veel en druk. Tussen die twee polen ben ik opgegroeid. En dan nog met de wetenschap dat ik ook nog ergens bagage heb mee gekregen vanuit mijn biologische achtergrond.”
Nature of nurture?
“Ik denk dat het een gekke mix is, maar de basis is denk ik wel nature. Alleen nurture zorgt dat die elementen vanuit nature ontkiemen en dan ook de ruimte krijgen. Ik denk dat nature heeft gezorgd dat er veel mogelijk is, het is ons DNA, maar het is grotendeels nurture wat maakt wie ik ben. Ik vraag me bijvoorbeeld wel eens af of ik de rust die de mensen in Indonesië over zich hebben van nature heb of doordat ik die houding zag bij mijn Friese vader.
Alles mocht bij ons thuis, alleen als we eenmaal ergens voor kozen dan hadden we er ook voor gekozen. De volle verantwoordelijkheid werd dan op je bord gelegd. Als je dan vastliep, dan onderging je daar zelf de consequenties van. Mijn ouders zeiden: je mag het op zaterdag zo laat maken als je wilt maar om half 9 trekken we je eruit om mee naar de kerk te gaan. Als je al die verantwoordelijkheden stapelt; je mag de school doen die je wilt; je mag uitgaan; maar dan krijg je dus op zondag helemaal niets meer uit je handen. Ik kreeg altijd te horen: ja jij wilde graag vwo doen. Je had ook gewoon mavo kunnen doen, dan hoefde je misschien niet te leren. Mij werd geleerd om de volle 100 procent verantwoordelijkheid te nemen. Over mijn schouders werd er natuurlijk wel meegekeken en tikjes naar links en naar rechts uitgedeeld. Maar dat heb je als kind niet zo in de gaten. Ik had altijd het idee: ik maak die beslissing zelf en dan moet ik dat ook gaan doen.”
Minimale input, maximale output
“Het is begonnen met mijn wens om piloot te worden. Je gaat in dat vliegtuig zitten, je hebt enorm veel verantwoordelijkheid om goed op te stijgen en goed te landen en in ruil daarvoor krijg je een buitenproportioneel bedrag uitgekeerd. Dat was eigenlijk mijn drijfveer: hoe kan ik met minimale inspanning een maximale vergoeding krijgen? Ik was dus al een ondernemer toen ik klein was. Die schaalbaarheid zat er al in. Mijn moeder zei ook wel eens: jij wilt het hoogste resultaat met de minste inspanning. Veel strategisch denkwerk en het neerzetten van een systeem. En daarna gaat dat dan draaien, of niet. Dat is echt een rode draad in mijn leven. Ik heb ook nog gekeken naar de pilotenopleiding, maar daar kwam de Friese nuchterheid bij opzetten. Dat was een hele dure opleiding en dat vonden mijn ouders dan net een beetje te veel van het goede. Maar ook daar hebben ze mij de keuze gegeven. Ze hebben me voorgehouden wat de kosten zijn en die zouden we dan moeten betalen. Toen ben ik zelf tot de conclusie gekomen: dat moeten we dan niet doen. Ik denk dat wat ik allemaal heb gedaan precies goed is geweest om te beseffen wat ik niet wil en wat ik wel wil.”
Gevangen in de niche als fiscalist
“Ik had belastingrecht gedaan en was dus fiscalist. Maar ik wilde dat niet meer doen. Er is dan eigenlijk ook niet zoveel anders meer. Ik ben toen iets gaan doen wat dan nog enigszins een brug was: werving en selectie van die fiscalisten. Dat is al een volstrekt andere baan omdat het heel commercieel is. Coach zijn is niet een beschermd beroep. Voor mij was coach worden een makkelijke manier om mijn eerste eigen bedrijf op te zetten met een doelgroep waarvan ik wist: die hebben wel geld. En er is ook behoefte, want ik wist dat er heel veel fiscalisten met de ziel onder hun arm liepen. Toen kwam er ook een uitzendbureau bij voor studenten. Daarna kwam er vraag uit de bankiershoek. Het groeide en rolde maar verder. Ik heb er heel veel van geleerd. Ik heb denk ik 2600 coachings trajecten gedaan. Daardoor heb ik luisteren en het in beweging brengen van mensen tot in de finesses kunnen door ontwikkelen. Voor commerciële rollen is dat ontzetten handig.”
Andere route
“Vanuit coaching had ik dus opeens een focus gevonden: leren en ontwikkelen. Toen ben ik in 2015 zelfstandig verdergaan met Carrièrestart. Via via kwam ik in contact met. Atrivision. Het bedrijf lag op zijn gat, dat was een kans voor mij als ondernemer. Ik kon nu nog een betere afslag pakken naar ondernemerschap vanuit de coaching. Op het gebied van leren en ontwikkelen, was dit de kans die zich nu voordeed en die heb ik gepakt. Een op zijn gat liggend bedrijf met drie personen bracht ik in de afgelopen jaren naar een bedrijf van 18 personen. In 2023 wil ik niet meer alleen maar in deze stoel zitten maar ook in een andere van waaruit ik ook weer mensen inspireer en waar mensen hard in kunnen werken met veel plezier en ook een goede boterham in kunnen verdienen en ikzelf ook. Ik ben 42 dus ja dat heeft dan 42 jaar geduurd voordat je daar dan bent.”
Wat is Onotabi over drie jaar?
“In heel veel gevallen maken mensen hele mooie levensreizen door. Ik kan van iemand anders levensreis ontzettend veel leren. En ook geïnspireerd worden. Leren en ontwikkelen is zelf vertrouwd raken met wat de mogelijkheden zijn en daaruit verder ontwikkelen. En dat is altijd nieuwsgierig blijven en heel zelfbewust kijken: wat vind ik hier nou van? Wat wil ik hiermee? Waar wil ik heen? Onotabi wordt een verzameling verhalen die die routes onderschrijft. Die laat zien: of je nou hotelschool hebt gedaan of bedrijfskunde of je hebt niet gestudeerd. Of nou: noem maar op. Ieder mens maakt een ontwikkeling door. Iedereen kiest daar zijn elementen uit om die ontwikkeling door te maken. Fiscaal recht heeft wel geleidt dat ik juist die coaching daar op kon zetten. Als ik psychologie had gestudeerd was ik veel te soft bevonden.”
‘Waar kan ik nog bijzonder in zijn?’
“Dat is een belangrijke vraag. Maak jezelf bijzonder. Dan word je ook gelukkiger. Wat ik geleerd heb toen ik nog een eind twintiger begin dertiger was, toen moest alles zo snel mogelijk. Dan kom ik weer even in die kalme zee van mijn vader: heb geduld, alles op zijn tijd. Doe de dingen goed. Denk er goed over na. Dan blijkt dat je soms even een rit uit moet zitten. Of even tot 100.000 moet tellen. En dan opeens valt dat kwartje en gaat het goed. Het is allemaal wat minder onrustig. Als je het allemaal goed neerzet met de juiste mensen goed uitgedacht, dan kan je er vergif op in nemen dat het een succes gaat worden.”
Menselijkheid
“Hoe meer we gaan automatiseren. Hoe meer we de techniek in gaan (en dat doen we eigenlijk met Atrivision), hoe belangrijker het menselijke aspect wordt. Want dat kan je niet in een robot gieten: het goede gesprek. De oprechte interesse. Dat is dus waar Onotabi voor staat. Met dat oosterse van de naam, komt wel die wijsheid en die rust terug. Dat Onotabi concept gaan we in de westerse wereld aanbieden, daarom vind ik het mooi dat dat juist niet is zoals we het hier gewend zijn. Dan hadden we het ook ‘Jansen en Co’ kunnen noemen.
Het zet zich heel mooi af tegen hoe we hier in het westen massaal vastlopen. Tegen allerlei muren, die we een naam geven. We noemen het burn-out vaak. In de vastgelopen machine mag wel wat olie… Onotabi olie.”
